Machiny Oblężnicze

Machiny Oblężnicze

Postprzez Henryk Horoch » 17 cze 2011, 10:40

Katapulta

Obrazek

Machina miotająca pociski wykorzystywana głównie w starożytności i średniowieczu.
Zasada jej działania opiera się na wykorzystaniu energii sprężystej. Energia ta była wykorzystywana do miotania na odległości kamiennych pocisków. Powstanie katapult wiąże się z szerokim programem udoskonalania uzbrojenia, jaki podjął Dionizjos Starszy, władca Syrakuz (Sycylia) w 399 p.n.e. przy udziale specjalistów z różnych państw greckich. Użył jej przy obleganiu Motii oraz przeciw Kartagińczykom. Pierwsze katapulty wyrzucały wielkie strzały. Zasadniczym jej elementem konstrukcyjnym był potężny łuk, który w późniejszych czasach sporządzany był ze stali. Pod koniec IV w. pojawiły się katapulty wyrzucające wielkie pociski kamienne lub ceglane o ciężarze 30-80 kg. i donośności do 200 m.,przeznaczone do zwalczania dużych obiektów takich jak okręty i wieże oblężnicze.
Pierwsza wiadomość o tego rodzaju katapultach dotyczy oblężenia Tyru przez Aleksandra Macedońskiego (w 332 p.n.e.). W III w p.n.e. pojawiły się nowe typy katapult w których łuk zastąpiono parą sztywnych ramion miotających, a energii dostarczały motki skręconych strun lub czasami włosów ludzkich. Ten typ rozpowszechniony był w czasach rzymskich, chociaż rzymianie najczęściej stosowali tzw. onager wyposażony w "łyżkę" na sztywnym ramieniu, która wyrzucała kamienny pocisk. Największe katapulty skonstruował podobno Archimedes podczas obrony Syrakuz obleganych przez Rzymian (212 p.n.e.) i miały one wyrzucać pociski o ciężarze 250 kg. na odległość kilkuset metrów. Aleksandryjski mechanik-wynalazca Ktesibios (III w. p.n.e.) projektował katapulty oparte na działaniu strun metalowych lub sprężonego powietrza, ale jego pomysły nie doczekały się realizacji. W średniowieczu najczęściej stosowano machiny miotające typu katapult rzymskich.
W Europie po raz pierwszy pojawiły się w Hiszpanii w XII w. (trebusz). W Polsce używano machin miotających od początku XI w. podczas obrony Niemczy w 1017. Katapulty zostały wyparte z uzbrojenia armii europejskich przez działa prochowe, a sporadycznie jeszcze je konstruowano w okresie odrodzenia.
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Machiny Oblężnicze

Postprzez Henryk Horoch » 17 cze 2011, 11:02

Trebusz

Obrazek

Starożytna i średniowieczna broń; barobalistyczna machina miotająca, wykorzystująca zasadę dźwigni, miotająca pociski stromotorowo ze znaczną celnością. Trebusz był stosowany dość powszechnie i stąd ma w różnych językach różne miejscowe nazwy: trebuszet, trebuczet, trabutium, frondibola, perier, bleide, tribock, petraria itd.
Mimo że bardziej skomplikowany, w istocie był olbrzymią, mechaniczną procą działającą na zasadzie dźwigni. Siłę wyrzutu zapewniał znaczny ciężar (po grecku baros) - pojemnik z kamieniami lub ołowiem, na stałe zamocowany na krótszym ramieniu. Odblokowany wraz z ramieniem opadał z przyspieszeniem ziemskim, powodując gwałtowny ruch obrotowy drugiego, dłuższego ramienia. Ramię to miało podczepioną elastyczną kieszonkę, zawierającą jeden lub wiele pocisków, uwalnianych na zasadzie siły odśrodkowej w chwili zahamowania ruchu dźwigni. Krótsze ramię machiny unoszono (przygotowywano do strzału) na zasadzie dźwigni, opuszczając dłuższe za pomocą wielokrążków.
Nazwa trebusz raczej błędnie stosowana jest także dla znacznie prostszych machin, takich jak biffa. Biffy ciężar napędzający miały mocowany na linie. Uwolniony, w końcowej fazie zatrzymywał się na ziemi. Machiny te miały większy zasięg, ale mniejszą celność. Według niektórych autorów używane były już w starożytnym Rzymie i Chinach. Przede wszystkim wykorzystywano je powszechnie w całej Europie w okresie średniowiecza. Stosowane były przez Słowian Zachodnich w walkach z Duńczykami w XII wieku, m.in. w obronie Wołogoszczy w 1184 roku, kiedy to celny ostrzał uniemożliwił lądowanie wroga.
Ewolucyjnym połączeniem obu rodzajów machin było tripantium, posiadające przeciwwagę stałą i ruchomą, opracowane w średniowieczu. Miało ono wysoką celność i zasięg większy niż trebusz.
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Machiny Oblężnicze

Postprzez Henryk Horoch » 17 cze 2011, 11:28

Wieża oblężnicza

Obrazek

Rodzaj machiny oblężniczej wynalezionej w starożytności, mająca formę zazwyczaj drewnianej wieży z możliwością jej przemieszczania na kołach czy płozach. Używana była do szturmowania murów obronnych. Początkowo do tego celu używano drabin, niekiedy dodawano do nich koła. Rozwinięciem takiej drabiny była wieża oblężnicza wynaleziona w VII wieku p.n.e przez Asyryjczyków. Wieża chroniona była przed ogniem wilgotnymi skórami, naciągniętymi na deski konstrukcji. Na wysokości szturmowanych murów znajdował się opuszczany pomost, po którym atakujący przechodzili na mury. Czasem wieża była wyposażona w taran. Zachowane opisy oblężeń świadczą, że wieże oblężnicze często były wyższe niż szturmowane mury. Z wież prowadzono ostrzał obrońców.




Taran

Obrazek

Dawna machina oblężnicza lub sprzęt oblężniczy służący do rozbijania i wyważania bram i murów zamków i innych obleganych umocnień, używana w starożytności i średniowieczu. W najprostszej wersji taran stanowił po prostu ciężką belkę niesioną przez kilku lub kilkunastu żołnierzy, którzy uderzali nią w bramę. Belka bywała zakończona żelaznym okuciem, czasami w formie baraniego łba.
Jako machina oblężnicza, taran miał formę rusztowania, pod którym była wahadłowo zawieszona ciężka belka. Zwykle machina wyposażona była w koła do przemieszczania i zadaszenie w celu osłony żołnierzy przed pociskami wroga.
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Machiny Oblężnicze

Postprzez Henryk Horoch » 17 cze 2011, 17:15

Balista

Obrazek

Balista to neurobalistyczna, starożytna machina miotająca używana do czasów średniowiecza, najczęściej przy oblężeniach miast i umocnień, wystrzeliwująca pociski po torze płaskim.
Wynalazek machiny wyrzucającej strzały lub kamienie stromotorowo przez sztywne ramiona, których końce zamocowane były na sprężystych powrozach z końskiego włosia przypisuje się mieszkańcom Syrii w około 500 roku p.n.e. Podobna broń miotająca pociski płaskotorowo w tym samym czasie wynaleźli też Fenicjanie, ale dopiero po przejęciu ich przez starożytnych Greków można mówić o ich rozwinięciu. Początkowo machiny te nazwali Grecy katapultami (katapeltai), rozdzielające je później na:
palintonon – machina miotająca kule stromotorowo, po przejęciu przez Rzymian nazwana balistą, w IV wieku p.n.e. zanika i jej miejsce zajmuje grecki monankon, nazwany przez Rzymian onagerem
euthytonon – machina miotająca strzały i włócznie po torze płaskim, nazwana przez Rzymian catapultą lub scorpio, od IV w p.n.e. znana jako balista.
Pierwsze wzmianki o broni pochodzą z IV w. p.n.e., z miejscowości Syrakuzy – najprawdopodobniej użyta w bitwie pod Himerą – opisywana jako broń stawiana na "stojaku" o dwóch długich drewnianych ramionach i linach ze zwierzęcych ścięgien rozpiętych między nimi (po jednej na ramię), które to można było naciągać z pomocą systemu korbowego i z pomocą spustu gwałtownie rozluźniać powodując wystrzelenie pocisku znajdującego się w suwnym korytku. Prawidłowe funkcjonowanie i celność zależały od dokładnego zestrojenia ze sobą obu wiązek strun, zwanych z greckiego tonos – sprawdzanie naprężenia odbywało się przez szarpanie każdej wiązki i porównywanie wydawanych dźwięków. Strojenie balisty wykonywane było dość często, na rozstrojenie miało wpływ wiele czynników, jak choćby zmiana warunków atmosferycznych.
Stanowiła rodzaj ciężkiej kuszy, wyrzucającej pociski (bełty, kule, kamienie, kłody drewna), o średniej wadze 30–100 kg, torem płaskim na odległość 200–400 m (strzały nawet do ponad 1000 m). Pomimo seryjnej produkcji, były to machiny dość drogie – euthytonon miotający strzały 2-łokciowe kosztował 480 drachm.
Balistę uważa się za największe osiągnięcie starożytnej inżynierii wojennej. Precyzyjne obliczenia matematyczne pozwalały bowiem zbudować wyrzutnię każdego rozmiaru, a żadna inna broń nie dorównywała jej celnością bądź mocą rażenia. Toteż balisty stale były unowocześniane, a najciekawszą wersją były polibole zaprojektowane najprawdopodobniej przez samego Leonarda da Vinci (zwane powtarzającymi balistami) – zawierały poszerzony system "korytek" z rozbudowanym mechanizmem łańcuchowym zezwalający do oddania całej serii strzałów – co sprawdzało się szczególnie w bitwach polowych.
Stosowano też inne rodzaje balist, gdzie zamiast ścięgien stosowano wiązki taśm spiżowych (chalkotonon), specjalnie kute z brązu sprężyny czy sprężone powietrze (aerotonon). Powstały także urządzenia miotające wiązki strzał i z automatycznym podajnikiem strzał.
Po przejęciu tej broni przez Rzymian przyjęto nowe nazewnictwo ze względu na budowę na manubalisty (broń ręczna z podpórkami), carrobalisty (na specjalnym wózku z kołami z 2-osobową obsługą) i arcubalisty, choć ciężkie balisty miotające kule nazywane były wciąż katapultami.
Idea działania balisty została przeniesiona w średniowieczu do lekkiej broni przenośnej takiej jak łuk europejski (kusza), czy bardziej mobilna arkbalista. Jednak wraz z upadkiem cesarstwa rzymskiego dużo wiedzy o nich poszło w zapomnienie, a konstrukcje średniowieczne były często wiele prymitywniejsze od pierwowzorów. Pomimo tego balisty stosowane były jeszcze po wynalezieniu armat.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Machiny Oblężnicze

Postprzez Henryk Horoch » 17 cze 2011, 17:38

Pluteje



Pluteje to duże tarcze używane w czasie szturmu przez piechotę. Chroniły od średniowiecza do I wojny światowej przed bronią dystansową, bronią miotającą a po wzmocnieniu konstrukcji również przed bronią palną. Pluteje składały się z osłony drewnianej, wiklinowej bądź wykonanej z chrustu. Mógł występować również daszek oraz ściany boczne. Pluteje mogły być niesione lub przesuwane na zamontowanych kołach. Przód osłony mógł być zabezpieczony skórami uniemożliwiającymi zapalenie lub metalowymi blachami wzmacniającymi. Celem obrony przeciw atakom jazdy lub piechoty montowano na przodzie osłony broń drzewcową.
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)


kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Muzeum Wojska

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 3 gości