II Kampania Zaporoska

[Fiodor Godunow]

Stawiam się na rozkaz Mości Hetmana.

Wysłane z mojego SM-J320FN przy użyciu Tapatalka

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Dziękuję Panom za przedstawione koncepcje działań. Pragnę też poinformować Waszmościów co przyszedł list od Pana Hetmana Wielkiego naznaczający nam pierwszy cel działań. Zaś tuż po południu do Białej Cerkwi przyszło poselstwo z Kryłowa z żądaniami, których spełnienie warunkuje powrót zbuntowanych pułków do służby pod sztandarami Rzeczpospolitej.

Lista owych żądań obejmuje :
- Ustanowienie hetmana kozackiego jako głównodowodzącego wojskami kozackimi.
- Powiększenie liczby pułków kozaków rejestrowych do 12, zorganizowanych w 2 dywizje.
- Wycofanie z Zaporoża i Kijowszczyzny Wojsk Koronnych
- Przyznanie Kozakom pełnej autonomii wojskowej i cywilnej.
- Zrównanie Kozaków Rejestrowych ze szlachtą Koronną i Litewską.

Posłów odprawiono z zapewnieniem, że bardzo wnikliwie rozważymy owe postulaty i damy odpowiedz w trzy dni. Uważam jednak co wysunięte żądania idą zbyt daleko i są przez Rzeczpospolita nie do przyjęcia. Tem bardziej co ich przyjecie może być początkiem kolejnych roszczeń i żądań. Bowiem w trakcie rozmów dało się wyczuć butę z jaka kozaccy posłowie prezentowali warunki odstąpienia od buntu, a takoż przekonanie o słabości Rzeczpospolitej przez króla porzuconej.

Panowie, czas pokazać co takie myślenie jest poważnym błędem. Rzeczpospolite sowicie nagradza swoich wiernych synów, zaś nieprzyjaciół i przewrotnych i sprzedajnych srodze każe. Ruszamy.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Zatem polecam co następuje :

Kijowski Pułk Kozaków Rejestrowych pod komendą pana Karola von Tauer - Sienickiego zabezpieczy Kijów od napaści oraz przygotuje spławne barki do transportu wojska i towarów oraz spławi do Czerkas prochu, amunicji i zapasów dla naszych wojsk.

Pułk Kozaków Rejestrowych z Białej Cerkwi po wyjściu wojsk zabezpieczy miasto i wszystkie trakty wiodące w głąb Rzeczpospolitej.

Dywizji Pana Aleksandra Trzaska-Chojnackiego po dotarciu do Kijowa polecam dalszy marsz przez Perejesław na Czerkasy i niszczenie wszystkich podjazdów i oddziałów zbuntowanych kozaków operujących w rejonie marszruty naszych wojsk.

Wojskom Pana Orańskiego polecam trudne zadanie forsownego marszu przez Korsuń na Czehryń i budowę ufortyfikowanego obozu.

Sam czem prędzej ślę gońców z rozkazami do pułków Dywizji Kresowej, zwijam obóz i z cała Dywizją Ruską idę na Czerkasy.

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

Wielmożny Panie Hetmanie
Aby przyspieszyć marsz Dywizji Inflanckiej proponuję
- piechota, tabor i artyleria będą się poruszać swoim tempem do Białej Cerkwii. Planuję że cześć drogi będą płynąć rzekami.
- jazda pójdzie kominkiem, część drogi będzie płynęła - dzięki temu o wiele szybciej dotrze do wojsk koronnych.
Przed oddziałami zostały wysłane podjazdy aby przygotować jedzenie i noclegi dla wojsk.

Proszę o zgodę na wykonanie tego zadania

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Rozkaz dla Pułku 5 Jazdy Koronnej

Naznaczam pułkowi marsz na Czehryń i zajęcie miasta.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

Rozkaz dla Pułku 6 Jazdy Koronnej

Powierzam pułkowi obronę fortalicji Kudak i jej obronę do upadłego. Nie wolno dopuścić by buntownicy przejęli kontrolę nad Dnieprem i traktem łączącym Sicz z Kryłowem gdzie stanęli na Radzie Atamanów.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

Rozkaz dla Pułku 7 Jazdy Koronnej

Naznaczam pułkowi podejście pod Kryłów i objęcie kontrola wszystkich traktów wiodących do miasta. Oddziały kozaków idące do obozu buntowników rozbrajać, a w razie opory wycinać bez pardonu.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

Rozkaz dla Pułku 8 Jazdy Koronnej

Naznaczam pułkowi marsz na Kudak i wzmocnienie obrony twierdzy. W marszu polecam wzmożoną czujność i ścisłą kontrolę traktów na całej trasie marszruty.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Rozkaz dla kozaka Fiodora Godunowa

Na czas Kampanii Zaporowskiej naznaczam pana komendantem Mihorowskiego Pułku Kozaków Rejestrowych, któren obecnie w obozie Wojsk Koronnych w Białej Cerkwi stoi. Polecam dokonać przegląd pułku i przedstawić raport o stanie pułku i nastrojach pośród żołnierzy pułku.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

[Maurycy Orański]

Zaraz po zakończeniu narady wojennej rotmistrz Orański wyszedł z namiotu hetmańskiego , wsiadł na konia i pojechał do swoich ludzi, których namioty znajdowały się na . Nie zsiadając z konia polecił adiutantom objechać chorągwie i zawieźć im rozkaz wymarszu.
Zatrąbiono wsiadanego. Wojsko uformowało się w szyk następujący, właściwie dwa oddzielne zgrupowania. W pierwszym na czele jedna chorągiew tatarska ubezpieczająca czoło pochodu. w środku dowódca z kozakami, dragonami i dwoma chorągwiami tatarskimi. Na tyłach pochodu kolejna chorągiew tatarska jak straż tylna. Wszystko komunikiem. Za nim znajdowała się piechota i czeladź z taborami.
Oddziały szły zgodnie z rozkazem drogą na Korsuń. W mieście żołnierze chcieli się zatrzymać na krótki popas, ale dowódca nie pozwolił wykręcając się rozkazem odmówił:
W grobach Panowie Bracia odpoczniecie! Na Czehryń!
W czasie drogi nie byli niepokojeni przez nikogo, ale w niektórych woskach dało się odczuć wrogość wobec żołnierzy Rzeczypospolitej. Widocznie już tu doszły wieści o buncie, a może nawet byli tu agitatorzy. Nie ważne. Jeden był cel: Czehryń! Czehryń!
Wreszcie wieczorem dotarli do celu. Około godzinę po nich do miasta wkroczył także 5 Pułk Jazdy Koronnej. Żołnierze ułożyli się w zamku i mieście na nocleg, a jeden z adiutantów Orańskiego wraz z dwoma oficerami z 5 pułku mającymi pojęcie o fortyfikacjach dokonał oględzin fortyfikacji miejskich i zamkowych. Forteczka była dobrze utrzymana i zaopatrzona nawet w artylerię. Wymagała bardzo niewielkich napraw..Miejskie umocnienia stanowiła jedynie palisada, także nie najgorzej utrzymana, lecz dobra do zatrzymania łupieżczych czambułów tatarskich, a nie zbuntowanych mas kozackich. Zgromadzono narzędzia i wstępnie zorientowano się w dostępnych surowcach. Prace rozpoczną się jutro, wczesnym rankiem kiedy zjawi się piechota, a żołnierze będą wypoczęci.

[Karol von Tauer - Sienicki]

Późnym wieczorem następnego dnia komendant Karol von Tauer-Sienicki dotarł bezpiecznie do Kijowa. Od razu zebrał na placu musztry poszczególne oddziały, każdy o określonej godzinie. Z pomocą podległych mu towarzyszy komendant dokładnie sprawdził stan techniczny pułku oraz morale w nim panujące.

Broń jest w przyzwoitym i zdolnym do użytku stanie w odpowiedniej liczbie, odzież także. Jedyne co młody szlachcic zauważył u swoich wojaków to zmartwienie musem walki przeciwko braciom. Nie martwił się jednak o lojalność swoich kozaków. Wiedział, że spełnią swój żołnierski obowiązek wobec ojczyzny.

Przegląd sprawnie zakończono około godziny pierwszej w nocy, lecz mimo późnej godziny nikt nie poszedł spać. Pod nadzorem po kilkunastu kozaków na każde stanowisko (żeby do zapłonu nie doszło)mężczyźni wprawieni w załadunku towarów tworzyli solidne pakunki zabezpieczone linami i hakami w których trzymano proch oraz żywność w postaci kilkunastu worów bochenów chleba, ryb oraz wszelkiego jedzenia jakie udało się zdobyć. Wkrótce zabezpieczono nurt rzeki od zasadzek, gdyż po prostu o spławie nie wiedział. Komendant upewniony przez pozostawiony garnizon, że ludzi wystarczy do strzeżenia sprawdzonej i w końcu bezpiecznej okolicy wyruszył z pułkiem wzdłuż rzeki. Oczywiście im dalej prowadziły polany koło rzeki tym więcej było patroli kozackich. Na nic jednak próby ucieczki z miejsca szpiegowania wrogich zwiadowców. Szybko zostali dogonieni i w większości zabici lecz udało się kilku schwytać. Są przetrzymywani w obozie w Czerkasach gdzie bez zbędnych spotkań z wrogiem dotarł spław 30 barek z potrzebnymi do sprawnego wojowania wiktułami.
Rozkaz wykonany.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Rankiem Dywizja Ruska stanęła pod Twierdzą Czerkasy. W twierdzy rozłożył się sztab Wojsk Koronnych zaś wojska rozbiły obóz wokół miasta. Jednocześnie zaczęły spływać informacje o ruchach buntowników. Podjazdy nasze z pod Kryłowa donoszą, iż wszystkie zbuntowane pułki połączyły się pod dowództwem obranego przez kozaków hetmana Hryćko Kulimy i rankiem ruszyły na Czehryń. Przyszły tez wieści co Czerń przeprawiła się pod Siczą na drugi brzeg Dniepru i takoż podjęła marsz ku naszym wojskom po drodze zagarniając pod przymusem wszystkich mężczyzn z każdej napotkanej wsi.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Rozkaz dla rotmistrza Orańskiego

Na Czehryń idą główne siły zbuntowanych kozaków. Oddaję pod pana komendę 5 pułk jazdy. Wspólnymi siłami proszę związać walka jak największe siły buntowników. Dywizja Ruska po uzupełnieniu zapasów rusza ze wsparciem.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

Rozkaz dla Pułku 7 Jazdy Koronnej

Naznaczam pułkowi zajęcie miasta Kryłowa, które zostało opuszczone przez zbuntowane oddziały kozackie. Pozostałych w mieście buntowników wyciąć w pień i przywrócić w mieście porządek. Jutro przed świtaniem pułk ma opuścić miasto i ruszyć na Czehryń wprost na tyły wojsk kozackich.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz

Rozkaz dla Pułku 8 Jazdy Koronnej

Polecam pułkowi marsz na Sicz. Zdobyć grodu i fortyfikacji kozackich, a buntowników wyciąć.

(-) Henryk Mikołaj Groc Hrychowicz