POTOP ESTÓW

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Dzień 27

Litewska Armia Polowa pod dowództwem regimentarza Trzaski Chojnackiego rozbiła dywizję Estów stojącą obozem pod granicą, ale Dywizja Rezerw Króla Moraka przekroczyła granicę bardziej na wschód i odepchnawszy pułk litewski wbiła się w głąb terytorium Rzeczpospolitej.

W tym czasie zbuntowana szlachta na czele z uwolnionymi oficerami Estów opuściła Marienhaus i ruszyła na północ by wesprzeć wojska Króla Moraka. Zaś hetman wielki na czele trzech dywizji wyszedł z Wenden, maszerując w ślad za buntownikami.

Mapa Pozycji Wojsk

[Borys von Targersdorf]

von Targersdorf przewidział ruch Moraka. Oddziały dywizji inflanckiej, kótre były pod jego rozkazami ruszyły w stronę wrogą.
rozkazy dl dywizji inflanckiej / 2 regiment , 2 pułk jazdy/
-marsz na północ.

[Sebastian von Tauer]

Rozkazy dla sił w woj. Parnawskim i Dorpackim:
-zaatakować dywizję Estów, która przekroczyła granicę

Rozkazy dla Dywizji Królewskiej:
Zaatakować i wiązać walką dywizję stojącą poza granicą, pułki lekkie mają szarpać przeciwnika, zaś jazda średnia pozorować przygotowania do bitwy i odskakiwać od wroga, tak długo, aż uda się wybadać dokładną ilość sił Estów.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Dywizja Jazdy Hrychowicza po nawiązaniu styczności z wrogim wojskiem przeprowadziła działania zaczepne i manewr taktycznego wycofania jednostek w celu wciągnięcia Dywizji Estów w głąb terytorium Rzeczpospolitej pomiędzy ugrupowania Wojsk Litweskich i ich okrążenia.

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

Armia Polna przez odpoczywała po bitwie.
Jeńców odesłano pod silną eskortą do Parnawy.
Zburzono obóz, zatrzymano armaty. Resztę zdobyczy odesłano do Obozu Królewskiego.
Ze zdobytej broni można wystawić pułk piechoty

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Dzień 28

Dywizja Rezerw Króla Moraka dała się wciągnąc w głąb terytorium Rzeczpospolitej. Tymczasem wieści jakie dotarły do króla Estów wstrząsnęły nim, nie mógł uwierzyć że jego plany strategiczne całkowicie zawiodły. Powstanie Łotów w zasadzie wygasło, przynosząc znikomy płomień, który nijak nie mógł pomóc jego wojskom. W dodatku utracił dywizje stojącą nad granicą. Wiedział już, że tą kampanię wojenną przegrał. Pozostało mu teraz jedynie bronić honoru i zawalczyć o zachowania własnego terytorium. Nękany przez podjazdy króla Sebastiana Januarego, wydał więc dyspozycję by wszystkie jego wojska cofnęły się na granicę. Sam zaś postanowił wrócić do Białego Kamienia.


Mapa Pozycji Wojsk

[Maurycy Orański]

Rozkazy dla 2 regimentu dragonów
1 szarpać podjazdami uchodzących Estów

[Andream von Salza]

Po całodniowym odpoczynku i braku rozkazów wojska zakonne wyruszyły na północ.
Do granicy napotykały tylko maruderów, który na sam widok zbrojnych poddawali się.
Po południu obie dywizje przekroczyły granicę Estów.
Oddziały napotykały małe oddziały wroga, które były od razu niszczone.




Wieczorem dywizje zatrzymały się na postoju ubezpieczonym w lasach w okolicy Białego Kamienia.
Dzisiaj nad ranem wojska zakonne podeszły pod Biały Kamień i Wielki Mistrz zarządał kapitulacji zamku.
Po paru godzinach przyła odmowną odpowieź.

[Borys von Targersdorf]

von Targersdorf powiódł swoje oddziały w stronę dywizji wroga, zgrabnym manewrem wyminął wroga wchodząc na jego tyły. Piechotą obsadził trakt, którym wcześniej szli Estowie sam z jazdą ruszył za wrogiem. Dywizja Rezerw chcą opuścić terytorium Rzeczpospolitej będzie musiała przejść po pułkach litewskich von Hesling-Targersdorfa.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Bitwa pod Kosmarem

Wojska prowadzone przez hetmana dopadły pod Kosmarem idące na północ wojska zbuntowanych Łotów. Z reakcji tylnej straży Łotów widać było zaskoczenie. Dlatego mimo późnej pory, bo zmierzchać się poczynało, hetman postanowił wykorzystać ów fakt i uderzyć z marszu. Do boju poszły pułki z Dywizji Rodu Zepów rozwijając natarcie na lewym skrzydle, zaś na prawym uderzyły pułki wolontarskie. Po niespełna pół godzinie obydwa pułki Łotów poszły w rozsypkę nie dotrzymując pola wyśmienicie wyszkolonym żołnierzom Dywizji Rodu Zepów. Największy opór stawił pułk złożony z Estów, którym dowodzili zaprawieni w walkach oficerowie. Jednak i oni nie mogli zmienić losów tej bitwy gdy pułki wolontarskie zostały wsparte przez Dywizję Rodu Chojnackich. Tuż po 21:00 bitwa dogasała, a wojska nasze rozpoczęły pogoń za niedobitkami. Jeńców nie brano.