Skarszewy

Skarszewy

Postprzez Miguel de Catalan » 19 kwi 2020, 17:29

Obrazek

Skarszewy ((kaszub. Skarszewë, niem. Schöneck in Westpreußen) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, nad rzeką Wietcisą, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Skarszewy. Na południowym obszarze miejskim Skarszew znajduje się jezioro Borówno Wielkie (rozwinięta infrastruktura turystyczno-rekreacyjna). Dawny dworzec kolejowy w mieście jest punktem końcowym zielonego Szlaku Skarszewskiego.

W latach 1945–1975 miasto administracyjnie należało do tzw. dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do tzw. małego województwa gdańskiego.

Według danych z 1 stycznia 2018 Skarszewy liczyły 7 103 mieszkańców.

Polska nazwa miasta po raz pierwszy pojawia się 19 października 1466 roku, w dokumencie II pokoju toruńskiego. W traktacie polską nazwę miejscowości Skarszewy identyfikuje się z niemieckojęzyczną Schöneck (Schöneck alias Scharschewo). W archiwach nie znajdujemy zapisu, który skutkowałby utożsamieniem zaginionej miejscowości Reueninov z Schöneck
Ówczesne Skarszewy były otoczone murem z bramami, zaś w ich północno-zachodniej części znajdował się zespół zamkowy, składający się z zabudowań gospodarczych oraz piętrowego, wzmocnionego dwiema wieżami zamku w stylu gotyckim, stojących na cyplu stromego wzgórza schodzącego do Wietcisy. Od strony miasta wjazdu strzegła gotycka brama i sucha fosa. Kompleks zamykał kamienno-ceglany mur obronny. Takie położenie powodowało, że w przypadku obsadzenia zamku dużą załogą był on trudny do zdobycia. Poniżej zamkowego wzgórza, na wyspie, znajdowało się podzamcze z młynem, browarem, karczmą, foluszem i kuźnią. W rejonie Bramy Chojnickiej znajdował się drugi kościół, pw. św. Jerzego wraz ze szpitalem i cmentarzem, już w 1686 wzmiankowany jako leżący w gruzach.

W wyniku wojen polsko-krzyżackich miasto zostało zdobyte i złupione przez husytów w 1433 r. oraz dwukrotnie zdobyte, ograbione i częściowo spalone – w 1455 r. przez Krzyżaków i w 1462 r. przez Polaków. Władze miejskie Skarszew oficjalnie nie przystąpiły do Związku Pruskiego, ale w 1450 r. znaczna część mieszczan i rady miejskiej poparła ten związek. Ostatecznie w 1466 r., na mocy II pokoju toruńskiego, przeszły pod polskie panowanie. Gdańsk – największy ośrodek miejski Prus Królewskich – nie został jednak stolicą województwa, gdyż obdarzony królewskimi przywilejami zazdrośnie strzegł swojej politycznej niezależności, której sprzyjała zresztą silna pozycja gospodarcza miasta. Taki stan rzeczy spowodował, iż województwo pomorskie długo nie posiadało własnego ośrodka administracyjnego. Dopiero w 1613 r. połączono funkcję starosty skarszewskiego i wojewody pomorskiego, w efekcie czego stolicą województwa pomorskiego zostały Skarszewy. Na tutejszym zamku rezydował wojewoda, tu też zbierał się sąd ziemski. Ze względu na wysoki procent ludności niemieckojęzycznej już w XVI w. rozpowszechnił się tu luteranizm. W 1594 miasto gościło króla Zygmunta III Wazę, a 23 lutego 1629 r. Szwedzi ograbili i spalili znaczną część zabudowy Skarszew wraz z zamkiem (odbudowano go dopiero na przełomie XVII i XVIII wieku).

Najważniejsze obiekty zabytkowe:

Znaczne fragmenty murów miejskich z XIV/XV wieku stanowiące najokazalszą kamienną budowlę obronną z czasów średniowiecza na Pomorzu Gdańskim.
Od strony południowej miasta: Baszta Skazańców, Baszta Wysoka, Baszta Szkolna z wbudowanym w nią osiemnastowiecznym budynkiem i fragmenty baszt przy ulicy Rzecznej.
Pozostałości gotyckiego zamku z przełomu XIV i XV wieku z zachowanymi średniowiecznymi piwnicami i ścianami parteru. W ścianie południowej i północnej kamienne detale architektoniczne w kształcie półkul, istnieje przypuszczenie, że są to kule armatnie.
XIV-wieczny gotycki kościół farny pw. św. Michała Archanioła z barokowym i rokokowym wyposażeniem oraz interesującymi pamiątkami po rodzie Wybickich, w latach 1551-1594 w rękach protestantów. W 1712 w wyniku pożaru zawaliło się gotyckie sklepienie i pierwotna gotycka wieża kościoła, którą odbudowano w 1714. Ponowna konsekracja świątyni nastąpiła 18 czerwca 1758.
rynek z XVII-wiecznym ratuszem oraz dwiema zabytkowymi kamieniczkami.
kościół neogotycki z 1881 r., do 1945 r. ewangelicki, zbudowany na miejscu legendarnego kościoła postawionego przez gdańszczan w ciągu 24 godzin w 1741 roku. Na dachu zakrystii znajdują się chorągiewki wiatrowe zborów wybudowanych w 1635 i 1741 roku (nieliczne zabytki z tych zborów można obejrzeć w Muzeum Skarszew, które sąsiaduje z kościołem neogotyckim). Od 2011 roku siedziba drugiej katolickiej parafii skarszewskiej pod wezwaniem św. Maksymiliana Marii Kolbego.
Budynek dworca kolejowego z 1885 r.
Cmentarz ewangelicki (luterański) z początku XVIII wieku, na rogu ul. Dworcowej i Młyńskiej, zlikwidowany w 1978 r. Mur wokół cmentarza z 1856 r. i kaplica z 1910 r. Od strony południowej zachowała się w murze cmentarnym jedna XIX-wieczna płyta nagrobna, wykonana z piaskowca. Istnienie w tym miejscu cmentarza upamiętnia płyta pamiątkowa w języku polskim i niemieckim z 1998 r.
Bogaty zbiór zabytków w Muzeum Skarszew – Skarszewskim Centrum Ekspozycji Historycznych ul. Szkolna 9.
„Napoleoński obelisk” (róg ulicy Kościerskiej i Kleszczewskiej)z tablicą upamiętniającą cmentarz wojenny z czasów napoleońskich (zlikwidowany w 1938 r.) oraz dwusetną rocznicę ofensywy wojsk napoleońskich na Pomorze i Gdańsk w 1807 r.
Żelazny most nad Wietcisą, łączący Stare Miasto z ulicą Dworcową, zbudowany przez gdańską firmę STEIMMIG w 1887 roku (odlana z brązu tablica znamionowa tego mostu znajduje się w Muzeum Skarszew).
W lesie za miastem, nad jeziorem Borówno Wielkie, XVIII-wieczny cmentarz nieistniejącej od 1939 r. skarszewskiej gminy żydowskiej, z częściowo zachowanymi nagrobkami (macewami) z inskrypcjami w językach hebrajskim, niemieckim i polskim. Większość nagrobków łącznie z aleją rabinów (z ułożonymi poziomo płytami nagrobnymi z czarnego marmuru i pozłacanymi inskrypcjami) została zniszczona w l. 1977-78.
Centrum miasta zachowało zabytkowy, średniowieczny układ przestrzenny w postaci wydłużonego prostokąta obrysu murów miejskich, opartego o dolinę Wietcisy i z nietypowo, bo peryferyjnie usytuowanym, kwadratowym rynkiem.
Skazany na karę infamii i konfiskaty majątku przez sąd grodzki za kloning, zdradę stanu i podszywanie się pod inne osoby.



Avatar użytkownika
Skazaniec
 
Posty: 3427
Dołączył(a): 09 lut 2020, 15:04
Lokalizacja: Kamieniec Podolski
Medale: 10
Order Zasługi RON III (1) Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1)
Order Zasługi RON VI (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Bene Merentibus (3) (1) Medal Bene Merentibus (2) (1) Medal Bene Merentibus (1) (1)
Amarantowa Wstążka (1)
Godności Kancelaryjne: .
Stopień: Pułkownik
Gadu-Gadu: 70637937
Wykształcenie: mgr. net. Historii

kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Majątki Michała von Rokuszewskiego

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość