Rzeczpospolita Obojga Narodów

KONSTYTVCYJA SEYMOWA Z DNIA XV MIESIĄCA I ANNO DOMINI MMXV O WOJSKACH

My, Rady Koronne i Litewskie oraz stany oboyga narodów, mając na uwadze dobro całej Ojczyzny naszej, a także dać wyraz woli naszej, postanawiamy, co następuje:

I.
Wojska w Rzeczypospolitej będące na wojska Rzeczypospolitej i wojska prywatne się dzielą.

II.
Wojska Rzeczypospolitej z Komputu Koronnego i Komputu Litewskiego złożone są, a takoż z floty wojennej. Zaciągu do nich Hetman dokonuje na podstawie królewskiego glejtu. Takoż i seym władny jest w razie potrzeby zgodę na zaciąg wydać, lubo rozpuszczenie części oddziałów nakazać.

III.
(Artykuł skreślony na mocy artykułu I Konstytucji z dnia XXVIII miesiąca III a. D. MMXIX o wojskach prywatnych)

IV.
Szczególnym rodzajem wojska jest pospolite ruszenie, które Król a takoż i seym zwołać może. Na pospolite ruszenie każden szlachcic z powołanych pod broń ziem stanąć musi a wraz z oddziałami swemi prywatnemi.

V.
Do służby w wojskach Rzeczypospolitej jeno szlachta dopuszczoną być może na stopnie oficerskie. O przyjęciu kawalera na służbę Hetman Wielki decyzję daje.

VI.
(Znowelizowany przez Konstytucję Sejmową z dnia XVII miesiąca XI anno Domini MMXV)
(Punkt nr 1 o żołdzie Hetmana Wielkiego znowelizowany przez Konstytucję Sejmową z dnia XXII miesiąca X anno Domini MMXVI)
We wszystkich wojskach w Rzeczypospolitej jednakie służący stopnie wojskowe otrzymują, a podle nich - żołd. Stopnie te wedle hierarchii od najwyższego są:
1. Hetman Wielki (jeno w wojskach Rzeczypospolitej) - któren pensyę ministerialną oraz 750 DPL żołdu otrzymuje.
2. Hetman Polny Koronny lub Litewski (jeno w wojskach Rzeczypospolitej) - którzy żołd w wysokości 650 DPL otrzymują.
3. Strażnik Wielki (jeno w wojskach Rzeczypospolitej) - który żołd w wysokości 610 DPL otrzymuje.
4. Regimentarz - który żołd w wysokości 570 DPL otrzymuje.
--------------------
5. Pułkownik/Oberszter (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 530 DPL otrzymuje.
6. Rotmistrz/Oberszterlejtnant (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 490 DPL otrzymuje.
--------------------
7. Porucznik/Major (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 450 DPL otrzymuje.
8. Namiestnik/Kapitan (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 410 DPL otrzymuje.
--------------------
9. Chorąży/Kornet - który żołd w wysokości 370 DPL otrzymuje.
10. Podchorąży/Wachmistrz (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 330 DPL otrzymuje.
--------------------
11. Kwatermistrz/Kapral (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 290 DPL otrzymuje.
12. Dobosz/Pauker (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 250 DPL otrzymuje.
--------------------
13. Towarzysz/Szeregowy (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 210 DPL otrzymuje.
14. Pocztowy/Żołnierz (we autoramencie cudzoziemskim) - który żołd w wysokości 170 DPL otrzymuje.

Inksze stopnie we flocie się nadaje, a te wedle hierarchii od najwyższego są:

1. Admirał - który żołd w wysokości 650 DPL otrzymuje.
2. Wiceadmirał - który żołd w wysokości 610 DPL otrzymuje.
3. Kontradmirał - który żołd w wysokości 570 DPL otrzymuje.
4. Nadkomandor - który żołd w wysokości 530 DPL otrzymuje.
5. Komandor - który żołd w wysokości 490 DPL otrzymuje.
6. Nadkapitan - który żołd w wysokości 450 DPL otrzymuje.
7. Kapitan - który żołd w wysokości 410 DPL otrzymuje.
8. Chorąży - który żołd w wysokości 370 DPL otrzymuje.
9. Konstabl - który żołd w wysokości 330 DPL otrzymuje.
10. Bosman - który żołd w wysokości 290 DPL otrzymuje.
11. Bosmanmat - który żołd w wysokości 250 DPL otrzymuje.
12. Mat - który żołd w wysokości 210 DPL otrzymuje.
13. Marynarz - który żołd w wysokości 170 DPL otrzymuje.
Nad admirałem zwierzchnictwo trzyma Hetman Wielki

VII.
Stopnie nadaje Hetman wedle swego uznania, ale Król i seym wnioskować mogą do Hetmana o awans dla danego kawalera. Stopnie jeneralskie (Regimentarz, Strażnik Wielki, Hetman Polny) i admiralskie (Admirał, Wiceadmirał, Kontradmirał) nadaje jeno król, ale takoż seym może o to wnioskować.

VIII.
(Znowelizowany przez Konstytucję Sejmową z dnia V miesiąca II anno Domini MMVII)
(Artykuł skreślony na mocy artykułu I Konstytucji z dnia XXVIII miesiąca III a. D. MMXIX o wojskach prywatnych)

IX.
(Artykuł skreślony na mocy artykułu I Konstytucji z dnia XXVIII miesiąca III a. D. MMXIX o wojskach prywatnych)

X.
(Znowelizowany przez Konstytucję Sejmową z dnia V miesiąca II anno Domini MMVII)
(Artykuł skreślony na mocy artykułu I Konstytucji z dnia XXVIII miesiąca III a. D. MMXIX o wojskach prywatnych)

XI.
Spod zwierzchnictwa Hetmana wyłączone zostają oddziały Gwardii Królewskiej, nad którymi czuwanie ma bezpośrednio Król. Tą zaś Gwardię stanowić mają 2 roty janczarów, 2 kompanie dragonii oraz Królewska Chorągiew Husarska. Koszta utrzymania tejże królewszczyznę krakowską obciążać będą, przy czem koszta utrzymania 1 roty janczarów na 150 DPL naznaczamy.

XII.
A ktoby obecnie we wojskach Rzeczypospolitej służył, stopień ma mieć zamieniony, ażeby obecna jego pozycja we nowym nazewnictwie odzwierciedloną była. Tako też podpułkownicy pułkownikami będą, jenerałowie majorzy regimentarzami, zaś rotmistrze namiestnikami.

XIII.
Konstytucję tę Seym Walny wpierw uchwali, a pieczęć królewska mocy jej nada. Jednocześnie tracą moc uprzednie prawa niniejsze materyie poruszające.

/-/Marek Paweł I, z Bożej łaski i woli Narodu Król Polski, Wielki Książę Litewski,
Książę Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski,
Inflancki, Smoleński, Siewierski, Czernihowski, etc. etc. etc.



/-/ August Medycejski,
książę na Uniejowie i Janowcu

/-/ Karol II Radziwiłł,
Książę na Oporowie i Niedzicy
Kanclerz Wielki

/-/ Mikołaj Zawilichowski,
Wojewoda wileński i Łowczy,
Podskarbi Wielki

/-/ Sebastian von Tauer,
Hetman Wielki

/-/ Ivan Dymitr von Vincis-Kazakov,
Sekretarz Wielki

/-/ Andream von Salza
Wielki Mistrz Zakonu Rycerskiego Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie

/-/ Aleksandra Zamoyska,
Księżna Kurlandii

/-/ Jakob Jędrzej Iwan Wereszczyński,
Kustosz Wielki

/-/ Piotr Brochowicz,
Herold Wielki

/-/ Aleksader Trzaska-Chojancki