Podział administracyjny kraju

[Pius IV]

Czcigodni Panowie Senatorowie,
Dostojni Posłowie,
Wysoka Izbo!

Zwołuję niniejszym obrady Sejmu Walnego Rzeczpospolitej Obojga Narodów, których nadrzędnym celem ma być ustalenie podziału administracyjnego Rzeczpospolitej . W sierpniu miną 4 lata istnienia naszej Ojczyzny, jednakże do tego czas nie dokonano jeszcze podziału Rzeczpospolitej na księstwa, hrabstwa etc. Dlatego też proponuję, żeby Rzeczpospolitą Obojga Narodów podzielić według poniższej mapy na kilka księstw i hrabstw, które w zarząd otrzymywałaby nobilitowana szlachta.

Mapa RON:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/c ... e_I_RP.svg

Na podstawie tej mapy, możemy podzielić Rzeczpospolitą na 10 księstw i podległe im hrabstwa. Tereny najbardziej narażone na historyczne najazdy (część prowincji małopolskiej, litewskiej (wschód) i wielkopolskiej (zachód)) można podzielić przez utworzenie historycznych marchii lub księstw zbrojnych, gdzie stacjonować będą oddziały regularnej armii.


Czcigodni Państwo,
to dopiero pierwotny pomysł, który zresztą narodził się u mnie moment temu. Stąd też zwołałem Sejm, ażeby uzyskać opinię Wysokiej Izby i nowe pomysły .

Dlatego przykładowo po podziale kraju, każdy książę będzie mógł dostać jedno, dwa lub więcej księstw w zarząd swój i swego rodu. Podobnie margrabiowie, hrabiowie etc., etc., etc. . Hrabstwa natomiast można podzielić na prowincje lub inne jednostki administracyjne tak, żeby również baronowie i niższa szlachta otrzymywała w zarząd jakieś włości. W ten sposób doprowadzimy do zagospodarowania terenu Rzeczpospolitej, który obecnie tak naprawdę scentralizowany jest przez królewski tron w Warszawie .


Radźcie, Panowie!

Pomysł bardzo ciekawy Wart zrealizowania

[Michał apo Zep]

Moim zdaniem warto by przyjąć podział, w którym nie byłoby hierarchii, takiej że księstwo składa się z x hrabstw, itd., lecz przyjąć wytyczną, że księstwo jest dużą powierzchnią terenu, podporządkowaną księciu, hrabstwo jest nieco mniejsze (jednocześnie mniej prestiżowe), etc.

Co do samych krain, sugeruję wyodrębnić:
Księstwo Mazowieckie,
Księstwo Wielkopolskie,
Księstwo Małopolskie,
Księstwo Pomorskie,
Księstwo Litewskie,
Księstwo Żmudzkie
Księstwo Kijowskie,
Księstwo Wołyńskie,
Księstwo Ruskie,
Księstwo Inflanckie.

[Pius IV]

Do wszystkich tych krain należy jeszcze przygotować herbarz, ale to już oddzielnie.
Jakie zatem hrabstwa i dzielnice należne baronom?

[Henryk Horoch]

Uważam, iż obecną administrację kraju (podział na Koronę i Litwę) można nie co zmodyfikować poprzez ustanowienie jakiejś liczby księstw, hrabstw czy baronii mających charakter samodzielnych jednostek administracyjnych oddawanych przez króla pod zarząd zasłużonym dla kraju. Natomiast zmiana administracji polegająca na ustanowieniu z góry określonej liczby księstw, hrabstw itd. jest według mnie nie wskazana. W początkowym okresie istnienia Rzeczpospolitej podział administracyjny wyglądał jak w realnej I Rzeczpospolitej. Większość województw była nie obsadzona. Obawiam się. iż obecnie też nie posiadamy tylu obywateli by obsadzić załóżmy 10 księstw, o mniejszych hrabstwach czy baroniach nie wspominając.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/c ... y_I_RP.png

Oczywiście to jest wyłącznie moje zdanie i nikt z nim nie musi się liczyć. Jednak sadzę, ze prościej dopisać do konstytucji możliwość ustanawiania przez króla na terytorium Korony i Litwy księstw, hrabstw i baronii lennych jako samodzielnych jednostek administracyjnych niż budować cała administrację od początku. Tym bardziej, iż takie rozwiązanie pozwoli na dużą elastyczność organizacji takiej struktury administracyjnej. Obecnie można zgodnie z potrzebą chwili powołać załóżmy 1-2 księstwa (np. Sandomierskie i Kijowskie), 1 hrabstwo (np. Latyczowskie) i 2 baronie. Z czasem, jeśli zaistnieje taka potrzeba można powołać kolejne lub powiększać istniejące poprzez ich łączenie. Przykładowo do księstwa Sandomierskiego włączyć ziemię Krakowską i Lubelską, ustanawiając w ten sposób księstwo Małopolskie. Do hrabstwa Latyczowskiego włączyć resztę ziem Podola ustanawiając Księstwo Podolskie, itd.

[Pius IV]

Co reszta z Państwa sądzi o pomyśle Księcia Hetmana?

[Michał apo Zep]

Popieram pomysł i uważam go za rozsądny.

[Karol Radziwiłł]

Również uważam rozwiązanie Księcia Horocha za najwłaściwsze.

[Pius IV]

A zatem .
Proszę, ażby Książę Horoch i Baron Czartoryski przygotowali projekt odpowiedniej ustawy administracyjnej . Jeśli będą potrzebne zmiany w Konstytucji, proszę również o przygotowanie poprawek .

[Henryk Horoch]

Wasza Królewska Mość
Nie wiem czy do unormowania tych spraw jest potrzebna ustawa administracyjna. Obecne zapisy Konstytucji reguluję kwestie podziału administracyjnego kraju i przewidują możliwość powoływania księstw lennych (art.3 p.5).

Art. 3.
1. Rzeczpospolita jest krajem federacyjnym.
2. Strukturę administracyjną w Rzeczpospolitej Obojga Narodów tworzą:
- Korona Królestwa Polskiego ze stolicą w Warszawie;
- Wielkie Księstwo Litewskie ze stolicą w Wilnie;
- Księstwo Rusi ze stolicą w Kijowie.
3. Władzę w Koronie Królestwa Polskiego sprawuje bezpośrednio Król Polski.
4. Władzę w Wielkim Księstwie Litewskim i Księstwie Rusi sprawują namiestnicy bądź – jeśli życzeniem Króla będzie ich powołanie - lennicy króla.
5. Król ma prawo za zgodą Sejmu Walnego wyodrębnić inne terytoria i nadać je w lenno, w szczególności zaś księstwa: pruskie, mazowieckie, żmudzkie, kijowskie, wołyńskie, podolskie, podlaskie, inflanckie, smoleńskie, siewierskie i czernihowskie.



Tak więc, kwestia powoływania księstw jest w zasadzie unormowana. Można jedynie pochylić się nad uściśleniem tych zapisów, chociaż uważam, iż wszystkie pozostałe kwestie można normować w Dekrecie stanowiącym o powołaniu danego księstwa.
Chciałbym też wziąć pod uwagę zdanie pana Aleksandra Chojnackiego. Idąc na pewien kompromis, można przyjąć i dopisać do art. 3 konstytucji punkt 6 stanowiący o powoływaniu mniejszych jednostek administracyjnych niż księstwa, czyli nie hrabstw, a starostw ziemskich.

PROPOZYCJA
6. Król ma prawo na terenie Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Księstwa Rusi ustanowić starostwa ziemskie jako samodzielne jednostki administracji państwowej i powierzyć je w administrację starostom ziemskim.