Miasta Prus

Miasta Prus

Postprzez Henryk Horoch » 23 lut 2011, 18:50

Malbork Marienburg
Część terenu Pomezanii została zdobyta przez książąt pomorskich. Za ich sprawą na prawym, wysokim brzegu Nogatu powstał gród Zantyr wraz z podgrodziem. Na skutek polityki Sambora, jednego z dwóch braci potężnego księcia Świętopełka, Zantyr podarowano w 1250 Zakonowi. Około 1274 Krzyżacy zaczęli wznosić, częściowo z materiałów uzyskanych z rozbiórki starych zabudowań klasztornych grodu w Zantyrze, silnie ufortyfikowany zamek w dolnym biegu Nogatu. Budowany zamek i otaczające go miasto nazwano Marienburg, czyli gród Marii, od imienia patronki Zakonu. W 1280 do zamku przeniesiono konwent zakonu z Zantyru. Wraz z zamkiem powstawała osada, która w 1276 otrzymała prawa miejskie chełmińskie.

Obrazek

Na wysoczyźnie górującej nad rzeką, na południe od terenów zamkowych, wytyczono działki dla osiedleńców. Późniejsza zabudowa ciągnęła się wzdłuż jednej ulicy, rozszerzającej się w połowie, tworząc w ten sposób rynek (szerokości ok. 30 m, a długości ok. 300 m). Domy o konstrukcji szkieletowej z podcieniami ustawiono szczytami w jego stronę. Jedna pierzeja, wschodnia, nosiła nazwę Wysokich Podcieni, zachodnia – Niskich Podcieni. Równolegle do rynku biegły ulice: na zachodzie – Schuhgasse, gdyż prowadziła do bramy nazywanej od czasów oblężeń szwedzkich Bramą Szewską, na wschodzie – Kratzhammer i Neustadt (wytyczone po 1380).
W północno-zachodniej części miasta usytuowana była fara pod wezwaniem św. Jana. Następnym ważnym obiektem był ratusz. Prawdziwa perła gotyckiej architektury municypalnej. Pierwsza wzmianka o malborskim ratuszu brzmiąca „auff dem Rathuze von der Stadt” (na ratuszu miejskim) pochodzi z 1365.
Początkowo miasto posiadało niezbyt wysokie mury spiętymi basztami i wieżami bramnymi: Mariacką, czyli Sztumską, Garncarską (zwaną też Św. Ducha lub Elbląską) i Szewską. Od strony rzeki mury i wał wzmocniono skarpami. Od systemu obronnego zamku miasto oddzielała fosa i mur oporowy zapobiegający osuwaniu się ziemi. Zakaz stawiania z tej strony muru obronnego wydany przez komtura spowodowany był zamiarem roztoczenia całkowitej kontroli nad miastem, co znalazło swoje potwierdzenie w czasie późniejszej wojny trzynastoletniej i w czasie najazdów szwedzkich w XVII wieku. W latach 1352–1383 mury obronne miasta podwyższono, a w ciągu wschodnim wzmocniono je dodatkowo siedmioma basztami trójbocznymi, otwartymi od strony miasta.
Osadnicy napływali tu przez trzy ćwierćwiecza XIV wieku i stopniowo ich napływ ustawał. Miasto zyskało charakter rzemieślniczo-handlowy i rolniczy. Miasto rozwijało się dzięki dogodnemu połączeniu drogami wodnymi z Wisłą i Nogatem do Chełmna, Grudziądza, Torunia i Elbląga, a także do potężnego Gdańska. Malbork w XIV wieku był miastem średniej wielkości pod względem obszaru, jaki zajmował, jak zabudowy i gospodarki. Handlowano tu zbożem, drewnem, skórami, końmi i winem. Rozwijały się cechy piekarzy i rzeźników, dobre zaś warunki uprawy wynikały z doskonałej gleby i w miarę łagodnego klimatu, jaki panował w delcie Wisły i Nogatu. Życie codzienne w tym czasie nie odbiegało od życia w innych podobnych miastach. W razie niebezpieczeństwa mieszczanom wydawano broń i zbroje z arsenału mieszczącego się w ratuszu. Każdy z członków cechów znał obowiązki obrony murów i baszt w razie oblężenia. Społecznością miejską rządziła siedmio-ośmioosobowa rada, na której czele stał burmistrz. W skład rady wchodził kompan, czyli zastępca burmistrza, a od 1416 zarządca skarbu (kamlarz). Naczelnikiem sądu był sołtys, który wraz z zastępcą przewodniczył dziesięcioosobowej ławie. W mieście było wówczas około 85 domów i 89 budynków gospodarczych.
W latach 1309–1457 Malbork był siedzibą wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego i stolicą państwa zakonnego,a w latach 1466–1772 stolicą województwa malborskiego w Rzeczpospolitej.

Obrazek



Kwidzyń Marienwerder
Pomezańskie grodzisko o nazwie Kwedis (w zapisach kronikarskich wymieniana jako Quedin, Queden) istniało w XI wieku. Najprawdopodobniej zostało zniszczone podczas walk toczonych na tych terenach. Osada, została ponownie założona przez zakon krzyżacki w 1233 r. Gród otrzymał prawa miejskie po lokacji na prawie chełmińskim w 1233 lub 1235. Miasto zostało zniszczone podczas walk prusko-krzyżackich w 1243 r. Odbudowane przez Krzyżaków. W latach 1285-1587 stolica biskupstwa pomezańskiego. Ponowna lokacja miasta miała miejsce w 1336 r, od tego roku oficjalna nazwa brzmiała Marienwerder (niem. Werder - wyspa rzeczna, ostrów, kępa; Marien - mariacki - Ostrów Maryjny, Kępa Mariacka), zapisywana również po łacinie jako Insula Sanctae Mariae. W 1440 roku powstał tu Związek Pruski. Po wojnie trzynastoletniej (1466) pozostał przy Prusach jako polskie lenno.

Obrazek


Giżycko Lötzen
W latach 1277–1283 obszar Wielkich Jezior Mazurskich opanował Zakon Krzyżacki. Około roku 1340 na przesmyku między jeziorami Niegocin i Kisajno rycerze zakonni wznieśli gród obronny. Zamek otrzymał nazwę Lötzen i częściowo dotrwał do czasów współczesnych. W połowie XV stulecia pod osłoną zamku zaczęła powstawać osada, założona przez osadników mazowieckich, zwana Nową Wsią. Mieszkańcy zobowiązani byli do daniny oraz innych powinności na rzecz zamku oraz do utrzymywania mostu na drodze przy Niegocinie. Z owego czasu zachował się wystawiony w 1475 r. dokument lokacyjny, zmieniający prawo magdeburskie, którym dotychczas rządziła się Nowa Wieś, na prawo chełmińskie, podpisany przez komtura z Pokarmina – Bernarda von Balzhofena. W roku 1525 wielki mistrz Albrecht Hohenzollern sekularyzował Zakon Krzyżacki, przyjął protestantyzm i ustanowił w Prusach świeckie księstwo, związane zależnością lenną z Królestwem Polskim. Zamek Lötzen stał się siedzibą starostów książęcych. Starania Nowej Wsi o uzyskanie przywileju miejskiego zostały uwieńczone sukcesem na początku XVII stulecia. Został on wystawiony z datą 16 maja 1612 roku przez kancelarię elektora brandenburskiego – Jana Zygmunta Hohenzollerna, sprawującego w Prusach Książęcych władzę w imieniu chorego umysłowo księcia Albrechta Fryderyka.

Obrazek
Kościół w Giżycku



Ostruda Osterode
Ostróda powstała w XIII wieku w pobliżu krzyżackiego zamku na terenie Pomezanii wcześniej zasiedlonej przez staropruskie plemię Pomezanów. Teren ten od XVI wieku był określany jako Prusy Górne (niem. Oberland) lub polnische Oberland (pol. polskie Pogórze). Prawdopodobnie pierwszymi osadnikami byli mieszkańcy niemieckiego miasta Osterode am Harz, od którego nazwali nowe miasto[potrzebne źródło]. Po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku rycerz Mikołaj z Durąga (Claus von Doringe) zajął miasto i zamek dla wojsk króla Władysława Jagiełły. W 1440 roku Ostróda przystąpiła do antykrzyżackiego Związku Pruskiego. W 1519 roku w czasie wojny polsko-krzyżackiej (wojny pruskiej) Ostróda zostaje zdobyta przez wojska króla polskiego Zygmunta Starego. W latach 1633-1643 miastem (i starostwem) zarządza Jan Chrystian brzeski książę Brzegu i Legnicy i tu zmarł. Jego druga żona księżna Jadwiga została pochowana w kościele św. Dominika Savio.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Prus

Postprzez Henryk Horoch » 23 lut 2011, 19:40

Kętrzyn Rastenburg,
Kętrzyn leży na ziemiach plemienia Bartów. Najazdy krzyżackie doprowadziły do spalenia istniejących grodów, a mieszkańców, którzy przyjęli chrzest, przesiedlano. Pozostałą ludność mordowano, wsie i grody palono. Dopiero w 1329 zbudowano strażnicę krzyżacką na zgliszczach grodu o pruskiej nazwie Rast. W pobliżu już w 1330 rozpoczęto budowę kościoła św. Katarzyny (rozebrany w XIX wieku). Walki z wojskami litewskimi dowodzonymi przez książąt Olgierda i Kiejstuta, doprowadziły do zniszczenia strażnicy w 1345 r. Zakon krzyżacki już w 1350 zdołał odbudować osadę, rozpoczął budowę murów obronnych.

Obrazek

Prawa miejskie zostały nadanie w dniu 11 listopada 1357 przez Henninga Schindekopfa przez lokację na prawie chełmińskim. Wójtem-zasadźcą został Henryk Padeluche. W obrysie murów od strony południowej wybudowano warowny kościół św. Jerzego i zamek krzyżacki. Miasta bronić miało 13 baszt, w murach zbudowano dwie bramy: Wysoką, Młyńską i furtę Wodną. W czasie funkcjonowania państwa krzyżackiego, Kętrzyn (niem. Rastenburg, pol. Rastembork) był siedzibą prokuratora. W historii Rastenburga było ok. 40 prokuratorów, z których dwóch pełniło później funkcję wielkiego mistrza krzyżackiego. Po bitwie grunwaldzkiej prokuratorzy rastenburscy podlegali bezpośrednio wielkim mistrzom krzyżackim i posiadali uprawnienia komturów w zakresie lokacji wsi. Mieszczanie buntując się przeciwko rządom zakonnym w 1440 r. przystąpili do Związku Pruskiego. Posłuszeństwo wielkiemu mistrzowi zostało wypowiedziane w 1454, mieszczanie opanowali zamek, prokurator zakonny Wolfgang Sauer został uwięziony, a kilka dni później (17 lutego) utopiony w pobliskim Stawie Młyńskim. Sprawa ta została nagłośniona przez Krzyżaków, jako jeden z argumentów za delegalizacją Związku Pruskiego. Na mocy rokowań polsko-krzyżackich wielki mistrz zgodził się na amnestię dla mieszczan pod warunkiem poddania grodu ponownie władzy krzyżackiej. Po wojnie trzynastoletniej Kętrzyn pozostał w granicach Prus Zakonnych. Dopiero po utworzeniu w 1525 r. Prus Książęcych nastąpił szybki rozwój miasta, zahamowany wojną ze Szwecją.

Obrazek
Bazylika w Kętrzynie



Szczytno Ortelsburg
Szczytno rozwinęło się z osiedla funkcjonującego jako przedzamcze. Prawa miejskie uzyskało 12 czerwca 1723 r. W trakcie rozwoju miasta, przyłączone zostały dawne osiedle wiejskie, Fiugajty i Bartna Strona.
Zamek krzyżacki zbudowany został w połowie XIV w., w miejscu wcześniejszej drewnianej strażnicy z 1266 r.

Obrazek



Welawa Wehlau
Miasto założone w miejscu wcześniejszej pruskiej osady i grodu Velowe. Prawa miejskie uzyskało w 1339. Miasto było znane z handlu końmi.

Obrazek



Wystruć Insterburg
W 1336 Krzyżacy, na miejscu zdobytej pruskiej warowni Unsatrapis, wznieśli zamek nazwany Instierburg, który stał się ośrodkiem, z którego prowadzono dalsze akcje zbrojne przeciwko Litwie. Zamek był siedzibą komturii, a od 1347 prokuratora. W 1376 Litwini zdobyli i zniszczyli zamek, który został jednak wkrótce odbudowany. W czasie wojny trzynastoletniej w 1457 zamek zdobyli Polacy. U stóp zamku rozwinęła się osada, która w 1541 uzyskała prawo targu, a 10 października 1583 prawa miejskie. 9 czerwca 1590 miasto strawił pożar, który zniszczył 140 ze 149 domów. W XVII miasto podupadło za sprawą licznych przemarszów wojsk i najazdów (szwedzkich, rosyjskich i tatarskich). W 1709 w wyniku zarazy miasto uległo wyludnieniu. W celu ożywienia miasta, sprowadzono do niego osadników z Litwy i Szwajcarii. W czasie wojny siedmioletniej w latach 1758-1762 miasto było okupowane przez Rosjan.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Prus

Postprzez Henryk Horoch » 23 lut 2011, 20:13

Tylża Tilsit
Co najmniej od 1365 roku u zbiegu rzek Tylży i Niemna istniała warownia krzyżacka. W latach 1406 - 1409 Krzyżacy wznieśli na jej miejscu zamek. Wokół zamku powstała osada, która z czasem zyskała na znaczeniu i w roku 1552 Albrecht Hohenzollern nadał jej prawa miejskie. W czasie wojny siedmioletniej miasto było okupowane przez Rosję.

Obrazek



Nidzica Neidenburg,
Pierwszy obiekt obronny założyli tu Krzyżacy prawdopodobnie już w l. 1266-1268. 7 grudnia 1381 r. osada otrzymała prawa miejskie z rąk wielkiego mistrza zakonu Winricha von Kniprode, a także swój herb[2]. Jako miejscowość położona nieopodal granicy z Mazowszem posiadała dwa niezależne, ale powiązane ze sobą systemy obronne. Zamek z przedzamczem i fortyfikacje miejskie, których głównym elementem był mur obwodowy z basztami na rogach oraz mur od strony wschodniej dobudowany kilka lat później. Od strony zachodniej miasto otaczała Nida, z trzech pozostałych stron wykopana fosa zasilana wodami rzeki. W obrębie murów miejskich stały dwa duże obiekty pełniące funkcję obronną: Kościół św. Wojciecha i Klasztorek. Układ miejski wyróżniał się dużą regularnością, tworzył wyraźny prostokąt.
Podczas wojny trzynastoletniej (1454-66) miasto zostało opanowane przez wojska Związku Pruskiego. W wyniku pokoju toruńskiego Nidzica pozostała jednak na terenie państwa krzyżackiego, przez co polska załoga musiała w 1466 roku opuścić miasto.
Rygorystyczna polityka ostatniego mistrza krzyżackiego Albrechta von Hohenzollerna sprawiła, że 24 lutego 1520 roku w Nidzicy ponownie pojawiły się wojska polskie. Spaliły one młyn przy zamku, i wyrządziły sporo szkody mieszczanom. Pięcioletnia wojna skończyła się hołdem pruskim na rynku krakowskim i przekształceniem państwa zakonnego w państwo świeckie. Jednocześnie książę Albrecht von Hohenzollern, przyjąwszy luteranizm, narzucił swą wiarę wszystkim poddanym. W Nidzicy oba kościoły przejęli luteranie, na zamku zaś miejsce Krzyżaków zajął starosta książęcy, którym był Piotr Kobierzycki.

Obrazek

Obrazek

Neidenburg nadal pozostawał urzędową nazwą miasta, ale wskutek nasilającego się osadnictwa mazurskiego w południowych Prusach w codziennym użyciu coraz częściej pojawiały się także polskie formy takie jak Nidbork, Niedzbork i Nibork. Duże dochody przynosiły mieszkańcom Nidzicy gorzelnie i browary. W mieście było także wielu kołodziejów, którzy zajmowali się produkcją sanek i niecek. Pod koniec XVI wieku dzięki odbywającym się wielkim cotygodniowym targom Nidzica należała do stosunkowo zasobnych miast. Wojny szwedzkie przerwały w XVII wieku pomyślną koniunkturę gospodarczą miasta. Przemarsze wojsk w 1628 roku spowodowały tu pierwsze zniszczenia i szkody. Po bitwie pod Prostkami w 1656 roku pojawili się Tatarzy. Miasto zamknęło przed nimi bramy.

Obrazek



Ragneta Ragnit
Miasto założone na miejscu pruskiego grodu, który był centralnym ośrodkiem pruskiej krainy Skalowii, zdobytego w 1277 przez Krzyżaków. W 1289 Krzyżacy zbudowali zamek nazwany Landeshutte będący siedzibą komturii. Nazwa ta jednak nie przyjęła się i miejsce nazywano Ragnit od nazwy lokalnej rzeki, dopływu Niemna. Wokół zamku powstała osada, która w 1722 uzyskała prawa miejskie.

Obrazek
Ruiny Zamku
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Prus

Postprzez Henryk Horoch » 24 lut 2011, 14:12

Kłajpeda Memel
Historia miasta rozpoczyna się wraz z budową zamku krzyżackiego Memelburg w roku 1252. W roku 1254 następuje lokacja miasta na prawie lubeckim. W 1323 najazd wojsk litewskich Giedymina spustoszył miasto. W roku 1475 miasto uzyskało prawo chełmińskie. W 1525 miasto przyjęło luteranizm. W trakcie pożaru który wybuchł w roku 1540 znaczna część miasta uległa zniszczeniu. W latach 1629-1635 Kłajpeda jest objęta okupacja szwedzką w czasie wojny z Rzeczpospolitą. W roku 1672 na rynku miasta ścięto Krystiana Kalksteina-Stolińskiego. W latach 1757-1762 miasto jest ponownie pod okupacją, tym razem rosyjską w czasie wojny siedmioletniej.

Obrazek

Obrazek



Reszel Rößel,
W 1241 wojska krzyżackie zdobyły gród pruskiego plemienia Bartów, który w tym czasie nosił staropruską nazwę Resel (Reszel). W miejscu zniszczonego grodu postawiono strażnicę. Prusowie rok później, podczas powstania, odbili gród i utrzymali go przez pięć lat. W 1247 gród został ponownie zajęty przez wojska zakonne. Kolejne umocnienia krzyżackie zostały pobudowane dwa lata później i przetrwały do 1261. W tym roku wybuchło II powstanie pruskie. Załoga krzyżacka sama zniszczyła gród i wycofała się najprawdopodobniej do pobliskiego Braniewa. Powstanie upadło w 1273.
Już w 1243 papież Innocenty IV zlikwidował biskupstwo pruskie i ustanowił na tych ziemiach diecezje: chełmińską, pomezańską, warmińską i sambijską. Na mocy tego postanowienia, dwie trzecie ziem z każdej diecezji miało należeć do zakonu krzyżackiego a jedna trzecia do biskupów. Przez ciągłe walki powstańcze, najazdy jaćwińskie i litewskie, ziemie wokół Reszla wraz z strażnicą mogły przejść pod panowanie biskupie w 1275. Reszel już w 1254 przypadł biskupowi warmińskiemu - w dokumentach wymieniany jako "castrum Ressel"
W 1300 mieszczanie z pobliskiego Braniewa założyli przy strażnicy osadę handlową. Jej szybki rozwój pozwolił kapitule warmińskiej i wójtowi biskupiemu Henrykowi z Lutr na wystawienie 12 lipca 1337 przywileju lokacyjnego na prawie chełmińskim. Pierwszym sołtysem (burmistrzem) został braniewski mieszczanin Eleus. Miasto budowane było według wcześniej ustalonego planu. Posiada zachowany średniowieczny układ urbanistyczny. W 1372 rozpoczęto budowę murów obronnych z basztami i trzema bramami: Wysoką, Królewiecką i Rybacką. W tym czasie Reszel był trzecim co do wielkości miastem Warmii, po Braniewie i Lidzbarku Warmińskim.

Obrazek

Po bitwie pod Grunwaldem Reszel przeszedł pod panowanie Władysława Jagiełły, ale jeszcze jesienią 1410 przywrócono władzę zakonną. W 1440 Reszel przystąpił do Związku Pruskiego założonego w Kwidzynie, jako jedno z miast założycielskich. Tajna Rada Związku Pruskiego w dniu 4 lutego 1454 wypowiedziała posłuszeństwo władzom zakonnym. Dwa dni później opanowano większość zamków krzyżackich i biskupich. Obroniły się tylko Malbork, Sztum i Chojnice. Wojska zakonne rok później opanowały Reszel, biskupom warmińskim przekazały miasto dopiero w 1462.
Po wojnie trzynastoletniej Warmia przeszła pod opiekę króla polskiego, a Reszel stał się polskim miastem granicznym. Z inicjatywy bpa Łukasza Watzenrode (wuj Mikołaja Kopernika) w 1505 rozpoczęto budowę nowych murów obronnych i fortyfikacji miasta, które to umocnienia pomogły obronić miasto w 1520 podczas szturmu wojsk zakonnych. Mieszczanie reszelscy dobrze prosperowali w wieku XV i XVI, ale największy rozkwit nastąpił w okresie baroku. Pracowały tu liczne warsztaty malarskie i złotnicze. Sławni byli rzeźbiarze, m.in Krzysztof Peucker (1662-1735) oraz rodzina Schmidtów.
Wojny polsko-szwedzkie nie spowodowały zniszczeń. Jezuici, wypędzeni z pobliskiego Braniewa w 1631 przejęli zabudowania klasztorne pozostałe po zakonie augustianów i utworzyli kolegium, w którym wykształciło się prawie 6 tysięcy absolwentów. W szkole kształcili się katolicy i protestanci. Jednym z rektorów (w latach 1670-1673) był Mikołaj Slaski. Kolegium w Reszlu miało mecenasa w królu Janie Kazimierzu, który utworzył fundusz stypendialny dla jego uczniów. Na dobrach żywieckich ulokował 100 tys. zł (odpowiadało to 25% rocznych dochodów dominium warmińskiego), z których 6% rocznie przekazywano do Reszla.
Rozwój miasta i zamożność mieszkańców pozwoliła na wykupienie miasta spod władzy biskupiej w 1655 Reszel w okresie baroku znany był jako miasto artystów. Zamek reszelski był jedną z rezydencji ostatniego biskupa warmińskiego Ignacego Krasickiego. W owym czasie w Reszlu funkcję proboszcza pełnił Marcin Krasicki – brat biskupa. Z Reszlem związany był biskup Fabian Luzjański. Ojciec jego był burgrabią reszelskim. Przyszły biskup porwany został przez podjazd krzyżacki z pobliskich Łężan. Krzyżacy pod murami Reszla zażądali poddania miasta, szantażując, że zabiją dziecko, jeśli bramy miasta nie zostaną otwarte. Dziecko zostało jednak odbite i obyło się bez otwierania bram miasta.

Obrazek



Ełk Lyck
Miasto powstało jako podgrodzie zamku krzyżackiego w końcu XIV wieku, uzyskało prawa miejskie w 1445 roku. Ełk położony wśród lasów i jezior nie posiada większego znaczenia.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Prus

Postprzez Henryk Horoch » 25 lut 2011, 14:47

Węgorzewo Angerburg,
Krzyżacy w 1335 r. zbudowali u ujścia Węgorapy do Mamr drewniany zamek, zwany Angerburg. Został on spalony w 1365 r. w czasie najazdu Litwinów. Nowy zamek usytuowano w tym samym miejscu. W XV wieku, niedaleko zamku, powstała nowa osada nazywana początkowo Gieratową Wolą, potem Nową Wolą. Próba lokacji miasta w 1412 r. nie powiodła się. W roku 1479 biskup warmiński Łukasz Watzenrode wydał pozwolenie na wybudowanie w osadzie kaplicy. W 1510 r. w dokumentach wymieniana jest osada Gerothwohl (Geratowa Wola), później zwana Nowa Wsią, której przywilej lokacyjny wydano w 1514. Nowa Wieś była zaczątkiem miasta, a 4 kwietnia 1571 miejscowość uzyskała prawa miejskie, nadane przez księcia Albrechta Fryderyka Hohenzollerna.

Obrazek

W 1656 miasto zostało doszczętnie zniszczone w czasie najazdu sprzymierzonych z Rzeczpospolitą Tatarów. Po tych zniszczeniach i wyludnieniach rozwijało się wskutek żywiołowej kolonizacji polskich osadników z Mazowsza. W tym czasie nosiło dwie nazwy: niemiecką Angerburg (od nazwy zamku) i polską Węgobork (przyswojenie nazwy niemieckiej). Kolejna klęskę miasto przeżyło w latach 1709-1710 w czasie epidemii dżumy. W 1730 wprowadzono oświetlenie ulic latarniami. W 1734 r. na węgorzewskim zamku gościł król Stanisław Leszczyński – uciekał z kraju przed wojskami rosyjskimi, które wyniosły na tron polski Augusta III Sasa. Z Węgorzewa Stanisław Leszczyński udał się do Francji.
W roku 1740 arianin inżynier Jan Władysław Suchodolec (syn Samuela Suchodolskiego ze Starej Różanki) zbudował wodociąg. Woda doprowadzona była do studzien miejskich i do najwyższych pięter węgorzewskiego zamku.

Obrazek



Morąg Mohrungen
Około 1280 r., po zdobyciu Pogezanii, Krzyżacy rozpoczęli tu budowę drewnianej strażnicy, nad osuszonym później Jeziorem Morąskim. Zamek wzniesiono prawdopodobnie na miejscu dawnej pruskiej osady Morina. Zamek ten stał się z czasem siedziba krzyżackich urzędników – wójtów.
Obok zamku powstała osada, która w 1327 otrzymała prawa miejskie (na prawie chełmińskim, uposażony w 108 włók, zasadźcą był sołtys Piotr Sumpf). Miasto ulokowano w dogodnych warunkach terenowych, ułatwiających obronę. Od strony południowej dostępu broniło Jezioro Morąskie (obecnie Rozlewisko Morąskie), od zachodu – strumień zwany Młyńskim, od strony północnej znajdował się Staw Młyński, natomiast ze strony wschodniej wykopano dwa rowy wypełnione wodą. Na przełomie XIV i XV wieku miasto otoczono murami. Miasto zbudowano na planie czworokąta. Od szczytu południowo-wschodniego stanął kościół parafialny pod wezwaniem św. Piotra i Pawła wraz z okazała wieżą. Budowę kościoła zakończono w 1331. Na środku rynku zbudowano ratusz (gotycki, najprawdopodobniej już w XV w.). W murach znalazły się trzy bramy: ostródzka (wschodnia), pasłęcka (zachodnia)
W 1410, Morąg został zajęty przez wojska Władysława Jagiełły, które z Grunwaldu kierowały się na Malbork. W czasie wojny polsko-krzyżackiej (nazywanej "głodową"), w 1414 miasto zostało spalone. Od 1440 Morąg należał do antykrzyżackiego Związku Pruskiego. W 1454 Związek Pruski wypowiedział posłuszeństwo Zakonowi i poddał Prusy królowi polskiemu. Związkowcy opanowali zamek w Morągu przed 22 lutego 1454, a w czerwcu tego roku, w Elblągu miasto złożyło hołd Kazimierzowi Jagiellończykowi. W 1461 miasto zajęte zostało przez wojska Zakonu.
Po wojnie trzynastoletniej, od 1466, miasto było częścią ziem Prus Zakonnych, które stanowiły lenno Polski. W Morągu (prawdopodobnie na morąskim zamku) zmarł wielki mistrz zakonu krzyżackiego Henryk VI Reuss von Plauen (zm. 1470).
Po sekularyzacji w 1525 Morąg należał do Prus Książęcych. Po zniesieniu urzędu wójtów krzyżackich od 1525, Morąg był siedziba starosty książęcego (sprawował władze administracyjną nad okręgiem Morąga i Miłakowa). Zamek krzyżacki został wtedy częściowo rozebrany, a pozyskane w ten sposób materiały wsparły budowę pałacu Dohnów. Miasto przez następne stulecia należało do państwa pruskiego. W XVII wieku w czasie przemarszu wojsk szwedzkich miasto poniosło znaczne straty. W 1656 żołnierze szwedzcy w celach rabunkowych rozbijali nawet trumny, grabiąc kosztowności i odzież ze zwło]. Także pożar z 1697 przyniósł zniszczenia, m.in. częściowo zniszczony został ratusz i zameczek Dohnów, spłonęło Polskie Przedmieście. Odbudowa miasta zajęła około 50 lat.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)


kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Dział kultury

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości